Genleşme tankı, kapalı su sistemlerinde basınç dengesini
korumak ve suyun sıcaklık değişikliklerinden kaynaklanan hacim genleşmesini
kompanse etmek için kullanılan bir cihazdır. Bu tanklar, ısıtma sistemleri,
soğutma sistemleri ve su temini sistemleri gibi çeşitli uygulamalarda hayati
öneme sahiptir. Genleşme tanklarının temel amacı, sistem içerisindeki basıncın
güvenli sınırlar içerisinde kalmasını sağlayarak hem sistem komponentlerinin
korunmasını hem de enerji verimliliğinin artırılmasını sağlamaktır.
Genleşme tankları, genellikle ön-şarj edilmiş hava bölmesi
ve su bölmesi olmak üzere iki ana bölmeden oluşur. Bu iki bölme, bir membran
veya diyafram ile birbirinden ayrılır. Sistemdeki suyun ısınıp genleşmesiyle
birlikte artan hacim, tankın su bölmesine yönlendirilir. Bu esnada, membran
esner ve fazla suyu alır, böylece sistem içerisindeki basınç sabit bir değerde
tutulur. Sıcaklık düştükçe su hacmi azalır ve membranın esnekliği sayesinde
sistem basıncı tekrar optimal seviyeye döner.
Genleşme tanklarının seçimi ve boyutlandırılması, sistemin
hacmi, maksimum çalışma basıncı ve sistem sıcaklığı gibi faktörlere bağlıdır.
Doğru boyutlandırılmış bir genleşme tankı, sistemdeki basınç dalgalanmalarını
minimuma indirir ve sistem komponentlerinin ömrünü uzatır.
Modern genleşme tankları, çeşitli malzemelerden üretilebilir
ve özel uygulamalar için farklı tasarımlar sunar. Örneğin, paslanmaz çelik
tanklar, korozyon direnci gerektiren uygulamalarda tercih edilirken, karbon
çelik tanklar genellikle ısıtma sistemlerinde kullanılır. Ayrıca, bazı genleşme
tankları, sistemdeki su kalitesine bağlı olarak iç yüzeyleri için ek koruma
sağlayan özel kaplamalara sahip olabilir.
Genleşme tankları, sistemdeki basınç dengesini koruyarak,
sızıntı ve arızaların önlenmesine yardımcı olur, enerji tüketimini optimize
eder ve sistem güvenliğini artırır. Bu nedenle, her türden kapalı su sistemi
için temel bir bileşendir ve sistem tasarımı ve bakımında önemli bir rol oynar.